Pijpestroo Vlinder

Een kwetsbare vlieger                                                                                #42   20-08-2003

(Afb. 1)

 

De vlieger is een vlinder opgebouwd uit washi en twee pijpestrootjes, en is er een uit zowel de serie No-wind, als uit de serie No-Waste. Deze vlieger lijkt een makkie en is het eigenlijk ook wel qua idee en vliegeren. Vliegt altijd bij zéér weinig wind. Maar wat deze vlieger niet tot een makkie maakt is de ongelofelijke kwetsbaarheid tijdens de bouw, het oplaten en vooral tijdens het vervoer naar het vliegerveldje.

 

Het draagvlak.

Het washi papier dat voor deze vlinder is gebruikt is op zich zelf behoorlijk stevig. Zeker als je het vergelijkt met het zijdevloei papier dat je gratis bij je nieuwe schoenen krijgt. Dat is nog lichter en ideaal voor dit soort modellen, maar veel zwakker en vaak al beschadigd voordat je de schoenen uit de doos haalt. Maar dat terzijde.

 

(Afb. 2)

 

Het frame.

De zwakke schakel in dit model is het pijpestroo. Pijpestroo groeit op veel plaatsen als lang doorgeschoten, stro-kleurig gras. Ik heb echter tot nu toe maar op één plaats mooi lang en recht pijpestroo zonder knopen gezien. Dat was op de hei in Drenthe. Zoek de langste en stevigste exemplaren uit en knip ze zover mogelijk onder af. Neem ook zoveel mogelijk mee want het breekt altijd. Vandaar dat deze vlinder in de serie No-Wind kites thuis hoort. Je kunt hem niet aan het frame dragen. Knijp je er te hard in dan druk je het plat en weg is de sterkte. Dit is erg lastig ook bij het buigen tijdens de bouw. Om de vlieger te vervoeren raad ik een platte map aan, die vlak voor het oplaten open gaat. Want buitenshuis is de vlieger alleen goed te hanteren aan de toom. En dat is wat ik nu het mooie van dit soort vliegers vind. Al die fragiele materialen vormen samen één geheel, dat in de toom samen komt tot iets wat alleen dan in de wind sterk en stevig is en draagkracht heeft en de wind (in dit geval enigszins) kan weerstaan.

 

 De bouw.

1.   Neem een rechthoekig stuk licht papier. Washi of het beschermingspapier om nieuw servies, schoenen, noem maar op. Het formaat komt niet zo precies. Wel een gevoel voor verhouding. Knip eventuele beschadigde randen er af tot een mooie wat lange rechthoek. Vouw deze middendoor. De twee korte kanten naar elkaar toe.

2.   Knip van het midden van de korte kanten naar de onderkant van de vouw. Zowel links als rechts. Zie afbeelding 2.

3.   Gooi de driehoeken die je overhoudt niet weg! Alles van het papier is nodig voor de rest van het ontwerp, er wordt niets weggegooid. Vandaar dat deze vlieger ook thuishoort in de serie No-Waste Kites.

4.   Nu moet je even meten. Meet de door het afknippen korter geworden zijkanten. Op deze zijkanten komen twee extra punten. Zie illustraties. Deze punten worden uit het midden van de vlieger geknipt. De lange zijde van de twee driehoeken uit het midden moeten dus even lang zijn als de korte zijkanten. Het lijkt ingewikkeld, maar neem even de tijd om de illustraties op je in te laten werken.

5.   De bij 3 beschreven lange driehoeken komen nu aan de beurt. Plak ze volgens de illustraties met de korte kanten tegen de onderkant van de vlieger. Het is ook nog mogelijk de lange driehoeken eerst nog een keer door te knippen voor wat variatie in de staart.

6.   Nu wordt het lastig.

7.   Leg de vlieger op een onderlaag waar spelden in geprikt mogen worden. De pijpestrootjes komen nu aan bod. Plak de eerste in een mooi boog op het papier. Doe het als volgt: smeer een dun laagje hobbylijm op het strootje en leg het met gebruikmaking van al je vingers wijd gespreid in één keer goed neer en vraag daarna aan een assistent om links en rechts van het strootje spelden te plaatsen, iets over het strootje heen gebogen om het op z'n plaats te houden. Of doe het zo: buig, eerst nog zonder lijm, een strootje op de plaats en laat een assistent een dun potloodlijntje op het papier zetten. Haal het strootje weer weg, plaats vooraf de spelden, smeer dan lijm op het strootje en plaats het dan - zo mogelijk in een vloeiende beweging - op het papier.

8.   De andere kant gaat net zo. Het ene pijpestrootje over het andere heen.

9.   De toom is slechts een lus van een dunne draad door het papier en om de twee strootjes heen.

 

Het is een zeer minimale vlieger. Ik kan me voorstellen dat deze vlieger ook uitvoerbaar is in spinnaker en glasvezel. Wellicht groter en uiteraard sterker. Veel succes.

 

 

Zutphen, september 2004

Jan Westerink

Eerder gepubliceerd in "VLIEGER", nr. 2004/5  

Foto: Peer Westerink

terug /